Urząd Gminy Bedlno

Rys historyczny.

Wieś Bedlno od czasów powstania przeszła szereg przemian. Była w posiadaniu wielu właścicieli o różnym pochodzeniu, statusie społecznym i zamożności. W pewnych okresach ziemie wsi Bedlno należały do kilku właścicieli i była osadą znacznie rozdrobnioną. Jednak były i takie lata kiedy stanowiła ona zwaną posiadłość. Zmienił się jej układ przestrzenny. Przed parcelacją była to owalnica, w wyniku podziału gruntów przekształciła  się  w wielodrożnicę. Istotny wpływ na jej  rozwój  miał zapewne  fakt, że przedzielają na dwie części szlak drogowy.

O starych tradycjach osadniczych Bedlna świadczy grodzisko położone na południe od wsi, przy drodze biegnącej do cmentarza i w odległości 500 m od niego. Obiekt ten datowany jest na wczesne średniowiecze. Stożkowate grodzisko znajduje się na niewielkiej łące porośniętej drzewami i krzewami.

Na     terenie wsi znaleziono fragmenty ceramiki datowane na okres wczesnośredniowieczny.

Peryferyjne położenie obszaru, na którym znajduje się także wieś Bedlno spowodowało, że od czasów istnienia państwa polskiego zmieniał on swoją przynależność administracyjną. Zmiany te były spowodowane nie tylko przekształceniem nazw ale i granic administracyjnych.

Badany teren znajdował się na pograniczu terenów należących do trzech plemion: Mazowszan, Goplan (późniejsze Kujawy) oraz tzw. Łęczycan. Terytoria tych plemion zostały od połowy X w. włączone do państwa Polan, a w XI - XII w. miały status prowincji. Opierając się na podziałach kościelnych i stosunkach dziesięcinnych należy przyjąć, iż w pierwszych wiekach istnienia państwa polskiego badany teren należał do prowincji łęczyckiej. Od północnego zachodu graniczył ona z Kujawami (ok. 15 km), od północnego

wschodu z Mazowszem (ok. 25 km).   

 Pierwsze  wzmianki o wsi Bedlno pochodzą z XIV w. Wieś pojawia się

w dokumentach w 1364 r. jako Bedlno. Nazwa wsi pochodzi od grzybów "bedły". Wieś miała leżeć w lesistej okolicy, pełnej grzybów stąd Bedlno oznacza osiedle bedlne czyli pełne grzybów.

W okresie trzynastego i czternastego stulecia istniał podział - ze względu na własność - na księstwa i ziemie, oraz - ze względu na administrację kościelną - na archidiakonaty                 i diecezje. W tym czasie Bedlno należało do Ziemi Łęczyckiej oraz znajdowało się w granicach archidiakonatu łęczyckiego.

Jak podają zapisy z przełomu XIV i XV w. do dóbr Łąkoszyńskich herbu Rola należały działy położone w Bedlnie i Żbiwcu. Od tej pory liczni współwłaściciele tej osady

występują  w zapisach ksiąg sądowych łęczyckich. Byli to: Budek, Michał, Mikołaj zwany Goździk, Adam, Marcin, Piotr (Pietrasz), Woch, Grzegorz, Dorota, Tomisława. Wskazuje to na duże rozdrobnienie tej osady.

Bedlno było wsią parafialna z kościołem pod wezwaniem św. Floriana. W 1388 r. wystąpił po raz pierwszy w źródłach pleban tej osady Wojciech Rakowski, następnie w latach 1409 - 1411 godność tę piastował Marcin; w 1410 wikarym w parafii był Mikołaj.   Przy  parafii  istniała  szkoła, której rektorem  w 1412 r. był  niejaki  Sędek.

W wyniku wprowadzenia podziału terytorialnego w XVI w. teren ten należał do powiatu orłowskiego, województwa łęczyckiego. Powiat był najniższym szczeblem podziału terytorialnego. W razie potrzeby dokładniejszego określenia położenia miejscowości korzystano z kościelnego podziału na parafie. Badany obszar należał do parafii Bedlno.

W miejscowości tej znajdowała się siedziba dekanatu bedlneńskiego należącego do archidiakonatu łęczyckiego w archidiecezji gnieźnieńskiej. Obejmował on parafie: Bedlno, Chodów, Dabrowice, Dzierzbice, Głogowiec, Grochów. Kaszewy Kościelne, Krośniewice, Kutno, Łąkoszyn, Łęki Kościelne, Miłonice, Nowe, Oporów, Orłów, Plecka Dąbrowa, Rdutów, Strzegocin. Śleszyn i Żychlin.

Ponadto należały do niego parafie Bąków Górny, Sobota i Zduny, położone na wschodnich rubieżach ówczesnego powiatu orłowskiego, całą zachodnią część powiatu łęczyckiego, a na południu część środkową, po parafie Topola Królewska, Błonie, Goraj włącznie. Jednak pod koniec XVI w. siedzibę dekanatu przeniesiono do Kutna.

Bedlno w XV i XVI w. należało do szlacheckiego rodu Bedleńskich herbu Wieniawa.

Z rodziny tej pochodził Mikołaj Bedleński, kanonik gnieźnieński i poznański,

oficjał krakowski. Na początku XV w. Bedleńscy ufundowali i uposażyli kościół, drewniany,

modrzewiowy. W 1794 r. Faustyn Stokowski, stolnik łęczycki - kolejny właściciel

dóbr Bedlno - wzniósł nowy drewniany kościół i murowana zakrystię ze skarbczykiem

w stylu gotyckim.

Kiedy doszło do upadku Rzeczypospolitej w roku 1793 wieś Bedlno znalazło się pod panowaniem Prus i weszło w skład prowincji Prus Południowych, departamentu            łęczyckiego i powiatu orłowskiego (z siedzibą w Kutnie). Już w rok później po wkroczeniu wojsk pruskich obszar ten znalazł się w departamencie warszawskim. Po powstaniu Królestwa Polskiego departamenty przemianowano w 1816 r. na województwa oraz wprowadzono gminy. Na miejsce departamentu warszawskiego powstało województwo mazowieckie. Funkcje administracyjne powiatów przejęły obwody. Badany teren wszedł w skład obwodu gostynińskiego, powiatu orłowskiego gminy Wojszyce.

Założenie dworsko - folwarczne istniało w Bedlnie już zapewne w pierwszej połowie XIX w. co potwierdza kwatermistrzowska mapa topograficzna, pochodząca z lat 1822 - 1843. Według Słownika geograficznego Królestwa Polskiego w 1827 r. Bedlno liczyło 23 domy            i 312 mieszkańców. W 1837 roku przemianowano województwa na gubernie i powstała gubernia warszawska, a w 1842 roku obwody zmieniono na powiaty, powiaty zaś na okręgi. Podczas reformy przeprowadzonej w 1867 roku na miejsce dawnego powiatu - okręgu orłowskiego - powstał nowy powiat - kutnowski. Jedną z dwunastu gmin tego powiatu były Wojszyce.

W drugiej połowie XIX w. majątek Bedlno był własnością  hrabiego

Wł. Łubieńskiego. W 1869 r. wykupił go J.G. Bloch. Gospodarstwo w Bedlnie za jego czasów było staranne i postępowe. Z jego inicjatywy powstał dwór oraz park o charakterze krajobrazowym.

Na początku XX w. majątek Bedlno stał się własnością J. Sławińskiego. Był on ostatnim właścicielem przed 1939 rokiem. Około 1920 r. nastąpiła przebudowa budynku dawnego dworu w pałac. Gospodarstwo stanowiło zwarty kompleks, w którego skład wchodziły: pałac otoczony parkiem, podwórze gospodarskie, sad, domy robotników folwarcznych oraz pola uprawne liczące 525 ha . Zarządcą majątku był Czech - Hrapczyk.

Mieszkali tu ludzie, którzy zapewne byli zatrudnieni w majątku i wykonywali takie zawody jak robotnik, stangret, służący, kelner, wyrobnik, ogrodnik, mechanik, majster drenarski, majster brukarski. Osiedli tu również ludzie wykonujący prace usługowo - produkcyjne na potrzeby miejscowej ludności oraz wykorzystujący zapewne dogodne położenie przy ówczesnej szosie kaliskiej. Byli to: kowal, rzeźnik, szewc, piekarz, murarz, stelmach, stolarz, młynarz, handlowiec, ślusarz. Osoby zajmujące stanowiska urzędowe również znajdowały się wśród mieszkańców Bedlna. Do tej grupy można zaliczyć sekretarzy gminy i nauczycieli oraz komendanta posterunku, policjanta, urzędnika kolejowego. Tak duża różnorodność wykonywanych zawodów świadczy o prężnym rozwoju tej osady.

W czasie I wojny światowej Kutnowskie wraz z całą północno-zachodnią częścią Królestwa Polskiego znalazło się pod okupacją niemiecką i weszło w skład generalnego gubernatorstwa warszawskiego.

W niepodległej Polsce zachował się powiat kutnowski, który znalazł się w granicach województwa warszawskiego. W roku 1938 powiat kutnowski został odłączony od województwa warszawskiego i przeszedł w granice województwa łódzkiego.

Podczas II wojny światowej w wyniku utworzenia przez okupantów z centralnych ziem polskich Generalnej Guberni powiat kutnowski został włączony do rejencji inowrocławskiej i wchodził w skład tzw. Kraju Warty (Wartheland).

Po wkroczeniu wojsk niemieckich w dniu 17 września do Bedlna rozpoczął się czas okupacji, który trwał do 18 stycznia 1945 r. Tuż po wkroczeniu do wsi Niemcy zniszczyli budynek tzw. obory "ludzkiej", na miejscu którego w 1942 r. wybudowali dwa budynki mieszkalne. W czasie okupacji majątkiem zarządzali Niemcy.

W wyniku akcji germanizacyjnej najpierw ograniczono liczbę nabożeństw w miejscowym kościele. W 1941 r. zaaresztowano proboszcza parafii Bedlno - księdza Czesława Rydzewskiego. W roku 1942 Niemcy, pod groźbą najsurowszych rygorów karnych, spędzili okoliczną ludność polską i kazali rozebrać miejscowy kościół.

Wśród wysiedlanej ludności podczas akcji w 1940 r. było wiele osób pochodzących z Bedlna. W latach 1939 - 1945 hitlerowcy dopuścili się również masowych zbrodni. Podczas przesłuchania na miejscowym posterunku żandarmerii zamordowano 25.VII.1943 r. dwie osoby - Józefa Adamczyka i Michała Daneckiego.

Po zakończeniu wojny powrócono do podziału administracyjnego z roku 1939. Ponieważ siedziba gminy Wojszyce znajdowała się w Bedlnie w 1953 r. dokonano zmiany nazwy. W ramach reformy administracyjnej w 1954 roku zlikwidowano gminy i powołano gromady. Badany obszar stał się więc siedzibą gromady Bedlno. Jednak w wyniku zmian            w 1973 roku powrócono do gmin. Po zmianie granic administracyjnych w 1975 roku badany obszar znajdował się na terenach odłączonych od województwa łódzkiego i włączonych do województwa płockiego.

Po dokonaniu reformy administracyjnej w 1999 roku wieś Bedlno należy

do powiatu kutnowskiego, która wchodzi w skład województwa łódzkiego.